Nhạc sĩ Trương Hoàng Xuân
Cố nhạc sĩ Trương Hoàng Xuân sinh ngày 18-04-1940 ở Sài gòn. Ông được sinh trưởng trong gia đình Cơ Đốc kính sợ Chúa. Là con trai trưởng của cụ bà Mai Thị Lâu và cụ ông Trương Thái (đã về nước Chúa nhiều năm trước) hai cụ rất yêu mến Chúa và góp công xây dựng nhà Chúa.
Theo lời kể, Ông Trương Hoàng Xuân đã từng là thành viên ban thanh niên Hội Thánh Tin Lành Sài Gòn thời trai trẻ thập niên 50, cùng sinh hoạt và song hành với các sáng tác của cố mục sư nhạc sĩ Lê Ngọc Vinh, cố nhạc sĩ Vũ Đức Nghiêm. Ông trung tín thờ phượng Chúa tại Hội thánh Tin Lành Sài gòn cho đến những ngày cuối đời, nơi ông được sinh trưởng và lớn lên trong đức tin nơi Cứu Chúa Jesus.
Tuy là một nhạc sĩ chuyên nghiệp hoạt động trong giới nghệ sĩ Sài gòn từ thập niên 60, ảnh hưởng phong cách nghệ sĩ nhưng cha chúng tôi vẫn hướng 5 người con trong lối sống đạo đức và chuẩn mực của Kinh Thánh. Những năm tháng cuối đời ông rất thích đọc Kinh Thánh bằng 3 ngôn ngữ: Pháp – Việt và Anh.
Bên cạnh hoạt động nghệ thuật ông còn thích sưu tầm sách khoa học tự nhiên, tiểu thuyết. Ông lưu trữ một lượng lớn các thể loại âm nhạc từ cổ điển đến đương đại. Ở cha chúng tôi là một niềm đam mê âm nhạc vô bờ bến và đã để lại di sản tinh thần và kiến thức cho con cháu.
Ông Trương Hoàng Xuân tốt nghiệp ngành sư phạm Sài Gòn năm 1960 và về dạy tại một trường ở Long Khánh (Bình Tuy cũ). Đến năm 1968 thì ông đi lính và được điều về Đài phát thanh Quân đội làm việc chung với những nhạc sĩ ăn khách thời đó như Tô Kiều Ngân, Đỗ Kim Bảng, Trầm Tử Thiêng. Ông cũng là giáo viên dạy học ở trường Trung học Nguyễn An Ninh trước 1975 (Q.10) Năm 1978, Sở giáo dục chính quyền cho thôi việc, ông xin qua ngành bưu điện làm công tác văn nghệ quần chúng cho đến khi nghỉ hưu vào năm 2000.
Nhạc sĩ Trương Hoàng Xuân có hơn 20 tác phẩm được thâu vào các đĩa hát, băng nhạc khoảng thời gian trước và sau 1975. Thời trẻ ông Trương Hoàng Xuân cũng lấy tên là Nalis Trương, và thường được bạn bè gọi là Linh. Khi bắt đầu sáng tác ca khúc, thì ông thường để bút danh là Thy Linh. Đặc biệt có lần được nhạc sĩ Tuấn Khanh phỏng vấn và hỏi ông có thể chơi bao nhiêu nhạc cụ? ông nhẩm đếm rồi bảo “khoảng 15 nhạc cụ” rồi cười vui vẻ.
Trong khoảng thời gian đầy khó khăn sau 1975 ông mở lớp dạy đàn, dạy nhạc để nuôi sống cả gia đình bên cạnh mẹ chúng tôi – người vợ tần tảo lo cho bầy con. Ông có rất nhiều học trò nay đã thành danh và đóng góp cho nền nghệ thuật của xã hội. Một trong học trò ruột cũng chính là con trai của ông góp công xây dựng nền thánh nhạc Tin Lành là mục sư David Giang Đông (Tốt nghiệp cao học ngành sáng tác tại Nhạc Viện TP HCM khóa 11 năm 2006), các con ông ai cũng biết đàn từ sự hướng dẫn chuyên cần của người cha yêu thương. Cô Christine Phương Thu được thụ hưởng từ dòng máu âm nhạc của ông để trở thành người đàn piano trong các Hội thánh từ thập niên 80. Cô Phương Tâm được ông dạy đàn violon, accordeon, mandolin để phục vụ trong các Hội thánh Chúa khắp nơi. Hàng chục năm trước lớp dạy hát và hòa âm của cha chúng tôi đêm nào cũng vang lên cả khu xóm để người chị ba Phương Thủy và em út Giang Sơn ngày nay trở thành những người có khả năng hát dẫn trong Hội thánh rất tốt.
Những tác phẩm và ca khúc ông đã để lại trước 1975:
1. Bạc trắng lửa hồng
2. Cánh thư màu đỏ
3. Cung tơ chiều Chủ nhật
4. Dư âm một chuyến đi
5. Gió lốc
6. Hái hoa rừng cho em
7. Hẹn nhau
8. Kẻ đến sau
9. Mộng ước chúng mình
10. Mùa hoa giã biệt
11. Những ngày hoa mộng
12. Nụ cười trong mắt em
13. Thuyền xa bến xưa
14. Trao người ở lại
15. Tưởng nhớ
16. Xé thư tình
Năm 1971 bài hát “Thề Không Phản Bội Quê Hương” của ông trở thành một trong những bài hát được nhiều nơi trình bày. Sau năm 1975, bài hát này được các trung tâm và hội đoàn người Việt hải ngoại hát lại với một tâm tình hết sức xúc động. Nhiều người nhận định rằng loạt các bài hát hào hùng và đầy tính dân tộc, tự do như Việt Nam Việt Nam (Phạm Duy), Việt Nam Quê Hương Ngạo Nghễ (Nguyễn Đức Quang), Mẹ Việt Nam ơi, Chúng Con Vẫn Còn Đây (Nguyễn Ánh 9) thì bài Thề Không Phản Bội Quê Hương của nhạc sĩ Trương Hoàng Xuân cũng là một phần đóng góp không nhỏ, trong đó có đoạn…
“Một cánh tay đưa lên
Hàng ngàn cánh tay đưa lên
Hàng vạn cánh tay đưa lên
Quyết đấu tranh cho một nền hòa bình công chính…”
Sài gòn trưa ngày 3 tháng 5 năm 2025 (tức rạng sáng giờ Hoa Kỳ) con tim vĩ đại đối với gia đình chúng tôi đã ngừng đập nhưng chắc chắn những di sản của cha vẫn tiếp tục được lưu chuyển qua các thế hệ trong gia đình.
Đối với chúng tôi ông là người đầu tiên trong gia đình đã “đến đích” trước, đã ngồi trong vòng tay bình yên của Chúa Jesus. Chúng tôi luôn hãnh diện về người cha với rất nhiều kỷ niệm và sẽ nhớ mãi hình ảnh của ông trong cuộc đời. Phước thay cho ông đã được ngủ yên trong Chúa, cha đã nghỉ ngơi khỏi sự khó nhọc, và việc làm mình theo sau (Khải Huyền 14:13)
Con trai trưởng,
Mục sư David Giang Đông
(Arizona, Hoa Kỳ)